Italië 101: de 10 Italiaanse geboden

vakantie in italie

Zoals jullie on-ge-twijfelt trouwe Soms Ook Heimweërs eerder al lazen reisde ik afgelopen zomer af naar het land van de wijn, olijfolie en Mammamia Maneskin.

Ja, want na elke dag om elf uur ’s ochtends steeds opnieuw “Beggin’” te horen en in de namiddag om vier uur nog eens, is het wel duidelijk hoe trots de Italianen zijn op hun Eurovision sterren.


Van Rappallo, over Milaan, naar Cinque Terre, naar Pisa, Firenze en Lucca, deze roadtrip is er eentje om aan het lijstje toe te voegen. Hela! Voordat je enthousiast je factor vijftig, Teva sandalen en zwemshort met bloemenprint bij elkaar begint te zoeken, lees je best nog even verder. 

Italië, met zijn charmante en een tikkeltje explosieve inwoners, vraagt wat voorkennis. Zoals elke reis die je maakt, doe je er goed aan je even in te werken in de cultuur en absolute do’s en dont’s. Wil je liever een Italiaan in volle colère vermijden? (Geloof me, dat wil je) En punten scoren bij onze Zuiderse continent-genoten, hou dan deze 10 Italiaanse geboden in het achterhoofd. 

keuken italie
Dat ziet er mij een goed vlezeke uit bij All’Antico Vinaio.

1. U zult geen kaas vragen bij visgerechten

Tenzij je de cameriere zijn dag om zeep wil helpen, raad ik je aan dit niet te doen. Terwijl wij het liefst overal kaas op zouden willen strooien, zijn er in Italië enkele ongeschreven regeltjes. Eén van de heiligste geboden is dat kaas en vis nooit maar dan ook nóóit gemengd mogen worden. Een beetje overdreven denk je misschien, maar hé, ik maak de regels niet. Hoewel sinds kort enkele Italiaanse recepten zijn opgedoken zoals ricotta met zeebaars of gorgonzola met zeelschelpen, worden ze nog steeds als ‘avantgarde’ gezien. Probeer je kaasdrang dus in te houden en de cameriere de beste dag van zijn leven te geven.

vakantie in italie
San Gimignano, het Manhattan van de middeleeuwen.

2. U blijft met uw pollekes van het koopwaar

Terwijl het bij ons een goede gewoonte is om op de markt de stevigste nectarine, tomaat of appel te vinden tussen zijn soortgenoten, is het in Italië absoluut not done om het koopwaar aan te raken of vast te nemen. Zelfs in de supermarkten vind je vreemde plastic handschoenen op een rolletje om fruit en groenten vast te nemen. Doe je dit niet, verwacht je dan aan een groep nonna’s die samentroepen en je een heel resem aan onverstaanbaar beklag zullen doen.

cappuccino italie
Window shoppen in de charmante straten van San Gimignano.

3. U zult geen cappuccino bestellen na 11 uur

Latte machiatto’s, cappucino’s, koffie verkeerd… De koffieliefhebbers onder ons zitten vast al te watertanden achter hun scherm. Zelf heb ik er al vrede mee genomen dat koffie en ik geen goede match zijn. Voor degenen onder ons die het wel zijn: voor Italianen is hun koffie heilig. Bij ons kan je elke dag, op elk moment een heel arsenaal aan verschillende soorten koffie bestellen. In Italië ligt dit wat gevoeliger. Cappucino’s worden bijvoorbeeld enkel ’s ochtends gedronken. Bestel je het toch ’s middags of nog erger, ’s avonds? Verwacht je aan een heleboel opgetrokken wenkbrauwen. Quei turisti pazzi… Ze zullen hem wel voor je halen, maar verwacht geen “service with a smile” meer. Wat drinken ze dan wel? Esssspresso (denk er even dat cliché Italiaans handgebaar bij). Probeer Illy of Lavazza om al een indruk te krijgen van het Italiaanse spul.

terrasjes doen in sienna
De beentjes onder tafel, een Apérol in de hand en genieten van de gezelligheid van Lucca. Salute!

4. U zult geen pasta eten met een lepel

Nog een rondje draaien, nog eentje, nog eentje… Wanneer je de Italiaanse keuken verkent bij een Trattoria of Osteria merk je al snel dat je enkel een mes en vork krijgt, geen lepel zoals wij vaak gewoon zijn. Pasta wordt niet met een lepel ‘opgedraaid’ maar enkel met een vork. En denk er maar niet aan je mes in jouw pasta te zetten.

italie vakantie
Een kleine appreciatie voor dit zalmroze gebouw in Rapallo. Mooi he?

5. U zult niet afreizen zonder een woordje Italiaans te spreken

Wil je meteen Italianen in een goeie bui krijgen? Oefen dan alvast enkele woordjes Italiaans. Zeker in kleinere dorpjes op het platteland spreekt niet iedereen Engels. Door je beste Italiaans boven te halen scoor je al heel wat punten! Om je op weg te helpen, een beetje vocabolario:

  • Pronto: Hallo (wanneer je telefoneert)
  • Buongiorno: Goeiedag
  • Buona Sera (of gewoon ‘Sera’): Goeienavond
  • Grazie: Dankjewel
  • Si : Ja
  • No : Nee
  • Prego: Alsjeblieft (bij het geven)
  • Per favore: Alsjeblieft (bij het vragen)
  • Il conto per favore: De rekening alsjeblieft
  • Arrivedeci/Ciao: Tot ziens
  • Sorry: Scusa
rondreis italie geboden
Monterosso Al Mare op zijn écht Italiaans.

6. U zult altijd uw treinkaartje afstempelen

Het Italiaans verkeer is vrij goed geregeld, vooral in de iets grotere steden. Met The Trainline app kan je gemakkelijk online treinen opzoeken en kaartjes kopen. Koop je toch kaartjes op het station aan een biglietteria? Zoek dan voordat je opstapt een groen apparaat op het perron, of iets anders waar ‘convalida’ of ‘valid your ticket’ op staat. Vóór elke treinrit moet je jouw kaartje stempelen, er komt dan een tijd en datum op te staan. Doe je dit niet en heb je de pech een controleur tegen te komen? Dan kan je een boete verwachten.

cinque terra baai italie
Portofino, het Italiaanse Saint-Tropez.

7. U zult niet dineren voor 21 uur 

Tenzij je moederziel, alla “remi alleen op de wereld” op een terassje je pasta naar binnen wil beginnen werken, prop je die servet best na negen uur pas in je boezem. Italianen, eigenlijk al onze zuiderburen, zijn late eters. Meestal beginnen trattoria’s pas vanaf ten vroegste zeven uur hun tafels te dekken, vooral dankzij de warmte die overdag het land bestrijkt. Denk aan een iets latere lunch, zoals een schiacciata van All’ Antico Vinaio, want het duurt nog wel even voordat je aan tafel mag aanschuiven.

italie sienna bezoeken
De eeuwenoude gevels van San Gimignano weerspiegelen zijn rijke geschiedenis.

8. U draagt geen sletsen in de stad

Best een stijlvol volkje die Italianen, ofja toch enkelen. Het is snikkend heet, overal parelt zweet op je huid en blaren vormen op je voeten. Efkes mijn sletsen aandoen, of toch niet? Het wordt niet echt gewaardeerd als je in volle strandkledij en slippers rondslentert in de stad, hoe warm het ook kan zijn. En al zeker niet wanneer je een kerk zoals de duomo in Firenze gaat bezoeken. Ik maakte het zelf mee met een nonna die me vol afgrijnzen aanstaarde en bekeurde om mijn topje toen ik na enige twijfel toch de kerk van Vernazza even snel wilde bekijken. Lesje geleerd, ik neem nu altijd voor de zekerheid een sjaaltje mee om me te bedekken.

italie sienna bezoeken
De gouden bol op de Santa Maria del Fiore is prijkt hoog in de lucht.

9. U zult nooit parkeren binnen de (gele) lijnen

Hetzelfde geld voor roze lijnen. Het Italiaans parkeersysteem is een specialleke. Verschillende kleurcodes typeren het soort parkeerplaats. Roze is voor zwangere vrouwen, blauw wil zeggen betalen, wit is gratis en geel is voor invalide personen. Tenzij je een invaliditeitskaart hebt of voor twee eet, en dat bedoel ik letterlijk, parkeer je hier best niet. Niks zo ambetant als een boete krijgen tijdens je vakantie. Best handig om te weten dus!

eten kopen en winkelen italie
Een kleurrijk specerijenkraampje in de overdekte Mercato Centrale in Firenze.

10. U bestelt geen pizza Hawaï

Nee, gewoon nee. Hoe lekker je het misschien ook vindt, denk er zelfs maar niet aan dit te vragen. Meer moet ik er niet over zeggen.

By Nymke Dullers

Ik ben Nymke. Dromer, dierenliefhebber en avocadokweekster.