Antwerpen is het mooiste arrondissement van Parijs

Hoewel ik al een tijdlang mijn hart heb verkocht aan Leuven (of liever gezegd: voor een lening aan de bank in onderpand gegeven), blijft mijn oud lief Antwerpen. Ik ben opgegroeid in haar voorstad, heb mijn broek versleten in de binnenstad en verliet ze stiekem langs de achterdeur voor een walk of shame naar de parking. Maar steeds weer keer ik terug. Voor haar uitdijende stadswijken, haar parfum van Schelde en haar heupwiegende nachten.

De Costa del Sol is nooit wat voor mij geweest. Liever zoek ik de verborgen riviertjes op om te gaan wildzwemmen of laat ik een kano kapseizen in de grauwte van de Auvergne. De lockdown blaast zachtjes haar laatste adem, maar de lokroep naar een tripje in eigen land klinkt luider dan ooit tevoren. Tijdens mijn zomer in België, straalt Antwerpen van nostalgie.

Tip: Een Dromerige Romance in Parijs

Terwijl Noord-Antwerpen de schaduwbomen langs de clandestiene zeilvijver van de Zeevaartschool aan het Noordkasteel opzoekt, waar dertienjarigen speelden dat ze pinguïns waren tijdens de theaterkampen die ik er begeleidde, duik ik in de zwemvijver van het Boekenbergpark. Ik ben geen ijsbeer, en al zeker geen vissende reiger, maar het gerecycleerde gletsjerwater van dit chloorloze natuurmeertje kan ik als waterrat niet laten liggen.

Tricky question voor de stadsbevers onder ons: wat is jullie favoriete oever? Linkeroever natuurlijk, vanwaar je de perfecte uitkijk hebt op je geliefde rechteroever. Ik herinner mij ooit een fietstocht naar het sympathieke lilliputterdorpje Lillo om de stad eens van een andere kant te kunnen bekijken, een tocht die halverwege in de kant van de weg eindigde. Uitgeput, door een gebrek aan mondvoorraad. Gelukkig vaart er ondertussen een waterbus, een soort catamaran met grootheidswaanzin, waarop ik mij in het mondaine Monaco waan. 

In de winter ga ik voor een modderbad naar de gure Hobokense Polder om mij koe onder de koeien te doen voelen. Maar in de zomer verkies ik het Middelheimpark, het beeldenmuseum op het dak van de Craeybeckxtunnel. Wie mij al een keer de gitaar heeft zien vingeren, kan niet anders dan begrijpen dat ik het museum betreed langs de Artiesteningang, het architecturale pareltje van de Nederlandse kunstenaar John Körmerling. De lichtgevende luifel lijkt op een benzinestation, maar er is geen pomp te bekennen.

Ik zwerf langs de betonnen luchtkokers van de autostrade onder mij en laat de moderne kunst links liggen. Ik wil picknicken bij het zogenaamde buitendepot, een platform waar de standbeelden liggen die sinds de jaren zestig door de stad zijn afgedankt en van straat zijn gehaald. Ze liggen bloedeloos op hun zij. Het zijn de verloren krijgers onder de monumenten. Type Leopold II, of een beschadigde leeuwenkop. Kunst die geen kunst meer is. Afsluiten doe ik aan de tennismuur van Ann Veronica Janssens. Balletje slaan in een kunstwerk.

Wie niet van kunst houdt kan in het Middelheimmuseum nog naar de bomen kijken en wie geen boeken leest zoals ik kan in de erfgoedbibliotheek van Hendrik Conscience gelukkig nog de beruchte Nottebohmzaal bekijken, die deze zomer haar deuren gratis openzet. Deze bibliotheekzaal is met zijn hoge plafonds, gietijzeren gaanderij en besnorde bustes een van de best bewaarde geheimen van Antwerpen. Voor de globetrotters onder ons zijn er de hemel- en aardeglobe van Blaeu of de Egyptische dodenpapyrus te bewonderen, voor de wegdromende boekenwurm zijn er de verborgen hoekjes in deze romantische schatkamer. Over romantiek gesproken, niemand kan toch weerstaan aan het stukje Frankrijk dat op het nabijgelegen Conscienceplein in Antwerpen is te vinden? Ik denk aan verdwalen op de Cogels Osylei waar de eclectische belle époque architectuur een glimlacht op mijn gezicht tovert. Antwerpen is het mooiste arrondissement van Parijs, besluit ik van achter een Frans wijntje op het terras van Bohm en Berkel. 

Avondeten is falafel. Je kan naar het hippe Falafel Tof in de Hoogstraat, maar ik verkies nog altijd de authentieke Beni Falafel in de Lange Leemstraat. Al was het maar voor de strijkijzers die de broodjes warm drukken en het ouderwetse interieur dat niet conformeert aan de hype van multiplex en metrotegels. Ook de menukaart is simpel alledaags gebleven, en mijn bestelling blijft al jaren onveranderd: ‘Falafel allerlei met een latke vooraf’. Op vrijdag is de Joodse keuken natuurlijk gesloten, maar dan zijn er alternatieven zoals de goddelijke pizza’s van Loes & Krikke of de Aziatische keuken van Camino. De Leuvenaar die dweept met Pizza Stoof, moet snel de E19 richting noord op het kompas spelden. Afsluiten doe je in de wijnbar Belgian Wines op het Theaterplein waar Jens je met plezier het allerbeste van de Belgische druif in een kleur naar keuze laat proeven.

Toen ik vroeger nog een zolderkamer op Klapdorp vol affiches van voetballers beplakte, zocht ik voor een slaapmuts de kukelende tapkraan van café Den Haan aan het Falconplein op. Ik ging nooit vroeg op stok. Maar sinds dat volkscaféetje definitief gesloten is en Dirk Martens spoorloos verdween, zak ik weg in het donkere decor van café Hypothalamus aan het Mechelseplein, of kortweg de Hypo genoemd. (Weinigen weten dat de oudere generatie het café pertinent blijft aanduiden als de Thalamus) (Nog minder mensen weten dat het tijd is om naar huis te gaan als je er niet meer in slaagt om de naam vijf keer snel achter elkaar uit te spreken). Je ziet, er zijn activiteiten in Antwerpen genoeg, je moet ze enkel willen zien.

De hypothalamus, een klein maar wezenlijk onderdeeltje dat ons zenuwstelsel controleert en zorgt voor de overleving van het lichaam door te eten, te vechten, te vluchten of te paren, is ook een klein en wezenlijk onderdeeltje van de Antwerpse cafécultuur. Bij gebrek aan een gerenoveerd Museum voor Schone Kunsten kan je in dit artistieke rovershol de kleine grootmeesters van de schilderkunst aanschouwen, naast een verdwaalde Stadsdichter en een bezopen kleinkunststudent achter de piano. Hypothalamus, hypothalamus, hypothalamus, nog een rondje, Mansour!

Lees ook: 284 kilometer wandelen langs de Schelde

Foto’s: Frederik Beyens & Stad Antwerpen